قوانین کپی رایت شامل نقاشی‌ها، طراحی‌ها، تصاویر، آهنگ‌ها، ضبط‌های صوتی، برنامه‌های کامپیوتری، کتاب‌ها، اشعار، وبلاگ‌ها، فیلم‌ها، نمایشنامه‌ها و سایر مطالب (پیکسل‌ها) می‌شود.
کپی رایت چیست؟
قوانین کپی رایت از زمانی آغاز شد که دستگاه چاپ اختراع شد و اولین قانون کپی رایت در جهان در سال ۱۷۰۹ در بریتانیا با نام «قوانین مبدا» صادر شد.
اولین دفتر اجرای قوانین کپی رایت در ایالات متحده در سال ۱۷۹۰ افتتاح شد و اکنون حدود چهارصد کارمند در این دفتر در مورد چگونگی امکان پذیر کردن قوانین کپی رایت در ایالات متحده کار می‌کنند.
طبق تعریف کپی رایت همان دفتر، کپی رایت حق قانونی است که به هر نویسنده یا خالق چیزی حق محافظت از اثر خود را می‌دهد.
یک مثال ساده از این موضوع این است که اگر شما ستونی در یک روزنامه نوشته‌اید و آن ستون با نام شما منتشر می‌شود، هیچ کس حق ندارد این ستون را با نام خود منتشر کند یا همان ستون را تغییر داده و آن را با هر نامی منتشر کند.
طبق اعلام دفتر حق نشر ایالات متحده، قوانین حق نشر شامل آثار مختلفی مانند نقاشی‌ها، طراحی‌ها، تصاویر، آهنگ‌ها، ضبط‌های صوتی، برنامه‌های کامپیوتری، کتاب‌ها، اشعار، وبلاگ‌ها، فیلم‌ها، نمایشنامه‌ها و سایر مطالب می‌شود.
در شرایط فعلی در ایالات متحده، قانون حق نشر برای مطالبی که پس از سال ۱۹۷۸ منتشر شده‌اند، قابل اجرا است و قانون حق نشر برای هر مطلبی تا ۷۰ سال پس از مرگ صاحب اصلی آن اعمال خواهد شد.
قوانین حق نشر در پاکستان
پاکستان نیز قوانین حق نشر دارد، اما شاید تعداد بسیار کمی از مردم بدانند که اولین قانون حق نشر در شبه قاره، قانون حق نشر ۱۹۱۴ بود که در اصل با قانون حق نشر ۱۹۱۱ که در بریتانیا لازم‌الاجرا بود، مطابقت داشت.
با این حال، بعداً قانون حق چاپ ۱۹۱۴ اصلاح شد و در سال ۱۹۶۲ قانونی به نام «دستورالعمل حق چاپ» تصویب شد و همین قانون بعداً در سال ۱۹۹۲ اصلاح شد.
قانون حق چاپ در پاکستان در سال ۱۹۹۲ اصلاح شد و طبق این قانون، مطالب دارای حق چاپ به دو بخش تقسیم شده است که یکی شامل ادبیات یا مطالب نوشتاری و دیگری شامل هرگونه اثر هنری، ضبط و فیلم یا نمایش می‌شود.
همچنین طبق این قانون، یک دفتر ثبت حق چاپ وجود دارد. با این حال، در پاکستان، برای به دست آوردن حقوق حق چاپ، نیازی به ثبت نام در دفتر ثبت حق چاپ نیست. در عوض، هر کسی که چیزی بنویسد یا خلق کند، مالک آن می‌شود و قوانین حق چاپ پاکستان در مورد آن اعمال می‌شود.
در پاکستان، قانون حق چاپ تا زمانی که خالق اثر زنده باشد، برای هر اثری اعمال می‌شود و همین قانون حق چاپ تا ۵۰ سال پس از مرگ او نیز اعمال می‌شود، به این معنی که در این مدت، هیچ شخص دیگری نمی‌تواند مطالب یک فرد متوفی را بدون اجازه منتشر یا بازنشر کند.
به همین ترتیب، طبق قانون حق نشر پاکستان، یک اثر نمایشی یا فیلمی که برای سینما ساخته می‌شود، به مدت ۵۰ سال پس از ساخت، مشمول قانون حق نشر خواهد بود و پس از آن نیز قابل استفاده است.
طبق همین قانون، مجازات‌هایی از شش تا سه سال نیز برای نقض قوانین حق نشر تعیین شده است، اما مفاد این قانون بیان می‌کند که اگر شخصی اظهار کند که از استفاده از اثر شخص دیگری اطلاع نداشته است، مجازات در این مورد محدود نخواهد شد.
به گفته کارشناسان، این قوانین حق نشر پاکستان بسیار ضعیف هستند و اجرای آنها نیز وجود ندارد و این قانون نیاز به اصلاح و تشدید بیشتر دارد.
آغاز:
در شبه‌قاره نخستین قانون کپی‌رایت، کپی‌رایت اَکت 1914 بود که از قانون 1911 بریتانیا اقتباس شده بود.
بعدها این قانون تحت کپی‌رایت اردیننس 1962 به اجرا درآمد و در سال 1992 اصلاح شد.
دامنه اجرا:
کپی‌رایت در پاکستان شامل موارد زیر می‌شود:
- آثار ادبی (کتاب، ستون‌ها، مقالات، وبلاگ‌ها، اشعار و غیره)
- هنرهای زیبا (نقاشی، نمایش، فیلم، عکاسی و تصویرگری و غیره)
- موسیقی (ساخت ملودی، ضبط‌ها، ترانه‌ها و غیره)
- برنامه‌های رایانه‌ای و نرم‌افزار
- آثار پژوهشی و آموزشی
مدت حمایت:
- هر اثر تا پایان عمر خالق آن و 50 سال پس از وفات تحت حمایت کپی‌رایت قرار دارد.
- برای فیلم، نمایش یا تولیدات سینمایی نیز تا 50 سال حمایت برقرار است.
تخلف چیست؟
- انتشار یا ارائه اثر دیگری بدون اجازه یا به نام خود.
- کپی و استفاده از ترانه‌ها، ویدئوها، نرم‌افزار یا آثار پژوهشی.
- بارگذاری آثار دیگران در پلتفرم‌های آنلاین (یوتیوب، فیسبوک و غیره) بدون اجازه.
مجازات (Punishment)
بر اساس کپی‌رایت اردیننس 1962 (اصلاح‌شده 1992):
- مرتکب تخلف به حداقل ۶ ماه و حداکثر ۳ سال زندان محکوم می‌شود.
- همچنین جریمه نقدی نیز ممکن است اعمال شود (میزان آن توسط دادگاه تعیین می‌گردد).
- اگر شخصی بتواند ثابت کند که نمی‌دانسته اثر متعلق به دیگری است، مجازات ممکن است کاهش یافته یا بخشیده شود.
فرآیند تجدیدنظر (Appeal)
- دعاوی کپی‌رایت در ابتدا نزد هیئت کپی‌رایت یا دادگاه ثبت می‌شوند.
- اگر طرفی از حکم راضی نباشد، می‌تواند به دادگاه عالی (High Court) تجدیدنظر کند.
- حق تجدیدنظر نهایی نیز طبق قانون اساسی در دیوان عالی کشور (Supreme Court of Pakistan) وجود دارد.
نظر کارشناسان
- قوانین موجودند اما ضعیف و قدیمی هستند (آخرین اصلاح بزرگ در سال 2000 انجام شد).
- با توجه به الزامات عصر دیجیتال، نیاز به اصلاح در خصوص شبکه‌های اجتماعی و پلتفرم‌های آنلاین وجود دارد.
- آگاهی عمومی در این زمینه بسیار اندک است، به همین دلیل تخلفات رایج‌اند.
نتیجه‌گیری:
در پاکستان قوانین کپی‌رایت وجود دارد اما به‌طور جدی اجرا نمی‌شوند. تخلف می‌تواند موجب ۶ ماه تا ۳ سال زندان و جریمه نقدی شود. با این حال، حق تجدیدنظر در دادگاه عالی و دیوان عالی کشور محفوظ است. در شرایط امروز، ضرورت دارد این قوانین به‌روز شوند و آگاهی عمومی در این باره افزایش یابد.
https://pakistancode.gov.pk/pdffiles/administratorc8dc84cf91fcedf0a4a00fc2710945a1.pdf
نظر شما